การจัดฟัน
เป็นการรักษาเพื่อจัดเรียงฟันให้อยู่ในตำแหน่งที่ถูกต้องสวยงาม แก้ไขการสบฟันที่ผิดปกติ ฟันซ้อนเก ฟันห่าง ฟันยื่นมากเกินไป นอกจากนี้ยังเป็นการแก้ไขลักษณะการบดเคี้ยวที่ผิดปกติ แก้ไขโครงสร้างของรูปหน้าและขากรรไกรให้มีความสมดุลสวยงาม และแก้ไขการพูดไม่ชัดอันเนื่องมาจากการเรียงตัวของฟันด้วย
ช่วงอายุเท่าไรที่เหมาะกับการจัดฟันมากที่สุด
แต่จริงๆแล้ว ทุกเพศและทุกวัยสามารถจัดฟันได้ทั้งสิ้น โดยเฉพาะกลุ่มวัยผู้ใหญ่สามารถจัดฟันได้เช่นกัน หากสภาพโครงสร้างของฟันและโครงกระดูกหน้าอยู่ในสภาพเหมาะสม และผู้ใหญ่ส่วนใหญ่เริ่มสนใจการจัดฟันมากขึ้นเนื่องจาก ตระหนักถึงรอยยิ้มเป็นสำคัญ เพราะเป็นส่วนหนึ่งที่สำคัญของบุคลิกภาพ
การจัดฟัน จะต้องถอนฟันด้วยหรือเปล่า
การจัดฟันไม่จำเป็นเสมอไปที่จะต้องถอนฟันทุกเคส ขึ้นอยู่กับปัญหาและความต้องการที่อ ยากได้จากการจัดฟันของคนไข้ เป็นหลัก ภายใต้ความเป็นไปได้ของแผนการรักษา
ในผู้ป่วยบางรายที่มีฟันซ้อนกัน หรือฟันเกมากๆ การถอนฟันมักจะต้องทำเพื่อเพิ่มช่องว่างให้เหมาะสำหรับการเรียงตัวของฟัน โดยซี่ที่มักจะถูกถอน คือ ฟันกรามน้อยที่อยู่ถัดจากฟันเขี้ยว แต่ทันตแพทย์อาจจะพิจารณาถอนฟันที่มีความผิดปกติ เช่น ผุมาก หรือมีรูปร่างผิดปกติ เพื่อเก็บฟันซี่ที่ดีที่สุดไว้ แต่อาจจะทำให้ระยะเวลาในการจัดฟันนานขึ้น หรืออาจจะต้องใช้เครื่องมือพิเศษเพื่อช่วยในการรักษา
เวลาที่ใช้ในการจัดฟันนานแค่ไหน
ระยะเวลาที่ใช้ในการจัดฟันโดยส่วนใหญ่แล้ว จะใช้เวลาประมาณ 1-3 ปี หรืออาจนานกว่านั้น ขึ้นอยู่กับลักษณะปัญหาของคนไข้แต่ละท่าน ทั้งนี้ทันตแพทย์ที่ดูแลรักษาจะชี้แจงถึงรายละเอียดต่างๆให้คนไข้ทราบ ก่อนการรักษาอยู่แล้ว
การจัดฟัน จะทำให้รูปหน้าเปลี่ยนไปจากเดิมหรือไม่
ผลลัพธ์ที่ได้จากการจัดฟันแน่นอนคือ ฟันที่เรียงเป็นระเบีบบ ซึ่งก็ทำให้ได้รอยยิ้มที่สวยงามขึ้น แผนการรักษาก็มีส่วนสำคัญที่จะทำให้รูปหน้าเปลี่ยนไปจากเดิมมากน้อยแค่ไหน และแต่ละเคสก็พบปัญหาต่างๆกันไป รวมถึงการถอนฟันหรือไม่ถอนฟันก็มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงของรูปหน้า ดังนั้นก่อนที่จะตัดสินใจรักษาด้านการจัดฟัน ควรเลือกปรึกษากับทันตแพทย์ที่มีความรู้และความชำนาญเฉพาะทาง จัดฟันโดยตรง เพื่อให้ได้ผลการรักษาที่ตรงตามความต้องการมากที่สุด
เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่า ฟันจะไม่กลับไปสู่สภาพเดิมหลังจากที่จัดฟันแล้ว
เครื่องมือที่ทันตแพทย์ใส่ให้ผู้ป่วย หลังจากถอดเครื่องมือจัดฟันที่ติดอยู่แล้วนั้น คือเครื่องมือช่วยคงสภาพฟัน ซึ่งผู้ป่วยหลังจัดฟันต้องใส่ทุกคน เพื่อป้องกันมิให้ฟันที่จัดไว้แล้วนั้นเคลื่อนไป เพราะโดยธรรมชาติแล้ว ฟันมีแนวโน้มที่จะเคลื่อนกลับไปในตำแหน่งที่บิดเกเหมือนก่อนจัดฟัน จึงมีความจำเป็นที่ต้องใส่เครื่องมีควบคุม ดังนั้นความร่วมมือของผู้ป่วย ในการใส่เครื่องมือนี้ และไปพบทันตแพทย์ตามนัดหมายอย่างต่อเนื่อง จึงมีความสำคัญยิ่ง ที่จะทำให้ผลการรักษาประสบความสำเร็จ คงสภาพฟันที่จัดไว้ดีแล้วให้เป็นระเบียบสวยงามต่อไป
ข้อปฏิบัติระหว่างใส่เครื่องมือจัดฟัน
- ก่อนเริ่มจัดฟัน ทันตแพทย์จะดูแลรักษาฟันที่ผุ และขูดหินปูน รักษาโรคเหงือก เพื่อเตรียมสภาพในช่องปาก ให้สะอาดแข็งแรง เมื่อเริ่มติดเครื่องมือจัดฟันแล้ว จะต้องเอาใจใส่ในการทำความสะอาดมากเป็นพิเศษ เพราะเศษอาหารต่างๆ มักติดค้างตามซอกฟัน และเครื่องมือจัดฟันได้ง่าย นอกเหนือจาก การใช้แปรงสีฟันตามปกติแล้ว ต้องใช้แปรงซอกฟัน หรือใหมขัดฟัน ในการทำความสะอาดด้วย การดูแลรักษาความสะอาดที่ดี จะช่วยให้ได้ผลการรักษาตามที่ต้องการภายในระยะเวลาที่เหมาะสม
- การรับประทานอาหาร ควรหลีกเลี่ยงอาหารแข็ง อาหารเหนียว และอาหารก้อนโต เพราะจะทำให้เครื่องมือหลุด หัก หรือลวดหักงอได้
- บางกรณีทันตแพทย์อาจมีอุปกรณ์ให้ผู้ป่วยใส่เองขณะอยู่บ้าน เช่น อุปกรณ์ช่วยดึงฟันกราม ยางดึงฟัน ฯลฯ ผู้ป่วยต้องปฏิบัติตามคำแนะนำของทันตแพทย์อย่างเคร่งครัด เพื่อให้สามารถเคลื่อนฟันไปในทิศทางที่ต้องการ
- ควรไปพบทันตแพทย์ตามกำหนดเวลานัดหมาย การปล่อยปละละเลย หรือขาดการรักษานานๆ จะทำให้แผนการรักษาเสียไป การรักษายุ่งยากขึ้น และจะมีฟันผุและเหงือกอักเสบได้
